Podcasts, boeken en video’s die we echt de moeite vonden

Wetenschap is niet alleen super fascinerend om te doen, maar ook om naar te luisteren, kijken en erover te lezen. En we ontdekten het afgelopen academiejaar weer een heel aantal podcast-, boek- en videopareltjes.

Ideaal voor tijdens het pendelen, wanneer je de hond uitlaat of als je ’s nachts niet kunt slapen. We zijn ook benieuwd naar wat jij het afgelopen jaar nog ontdekte!

Podcasts

De Man en de Maan (NL)

Podcast De Man en de Maan

Schitterende achtdelige podcast van NPO1 over de Nederlandse astronoom Marc Klein Wolt die zijn Nederlandse radiotelescoop met een Chinese ruimtemissie naar de achterkant van de maan wil sturen. 100% echt gebeurd en bij elke plottwist zit je op het puntje van je stoel. (Nee. Ik ga niet verklappen of het hem nu gelukt is of niet. Doe jezelf ook een plezier en zoek het niet op voorhand op)

A Problem Squared (ENG)

Met veel plezier stapten we dit jaar mee in de gekke wereld van A Problem Squared, de podcast van wiskundige Matt Parker en comedian Beck Hill. Alle problemen die ze in hun richting krijgen gegooid proberen ze op te lossen met een combinatie van creativiteit en wiskunde.

Van ‘Hoeveel pizza is te veel pizza?’ of ‘Kan je schaduwfiguren maken op de maan als je lamp maar sterk genoeg is?’, tot ‘Een donsjas isoleert. Vanaf welke temperatuur houdt die je koel in plaats van warm?’

Heel plezierige onzin. Verschijnt één keer per maand.

99% Invisible (ENG)

Een juweeltje van een podcast waarbij de makers op zoek gaan naar de verhalen achter dingen waar je normaal gezien niet bij stilstaat.

Een van de laatste afleveringen start bijvoorbeeld met de ruzies die vaak ontstaan in vliegtuigen tussen passagiers die hun stoel in ligmodus zetten en daardoor de persoon achter hen storen. De vraag is wie zich de rechtmatige eigenaar mag noemen van die ruimte. De podcastmakers onderzoeken het concept ‘bezit’ en hoe dat doorheen de tijd is geëvolueerd.

Toegepaste wetenschap dus vol wow-factoren.

Wetenschapje (NL)

Korte afleveringen (10-15min) op kindermaat gemaakt door de audiokunstenaars van het Geluidshuis. Maar stiekem ook erg leuk als volwassene. Elke aflevering komt een andere expert aan het woord. Je leert er antwoorden op vragen zoals:

  • Welk gif zat er in de appel van Sneeuwwitje?
  • Kan je van papier terug een boom maken?
  • Is onweer een botsing tussen wolken?
  • Zal België binnen een aantal jaar overstromen?

Boeken

Wat bomen ons vertellen – Valerie Trouet (NL en ENG)

Dendrochronologie is de wetenschap die de leeftijd van bomen bepaalt via hun jaarringen. Dendrochonologie. Het woord alleen al is voldoende om het boek opzij te leggen. En toch: dendrochronoloog Valerie Trouet neemt je via haar boek mee naar haar razend boeiende onderzoekswereld. Van het hete Arizona tot de radioactieve bossen van Rusland. En van Dzengis Khan tot piraten.

Werkelijk: op het einde wou je dat je zelf dendrochonoloog was geworden. Een extra reden om het te lezen: het kreeg de Jan Wolkersprijs 2020.

Ik ga naar Mars en neem mee – Mary Roach (NL en ENG)

De ondertitel van het boek is ‘de merkwaardige wetenschap van leven in de ruimte’. Mary Roach wil de ruimte verkennen vanop Aarde en geeft een bloemlezing van (al dan niet gek) ruimtevaartonderzoek dat gebeurt om mensen in de ruimte te krijgen. Want hoe reageren mensen als ze zo lang zonder privacy moeten? Of zo lang vreemd ruimtevoedsel moeten eten? Hoe ga je om met ruimteziekte?

Ze diept alles goed uit, maar gaat met haar anekdotes en vrolijke observaties volop voor de populariserende aanpak.

De ruimteanekdote die ik nooit meer zal vergeten? Dat mannelijke astronauten tijdens de vlucht een condoom moeten aandoen om hun plas op te vangen. Die sluit best zo goed mogelijk aan. Om te vermijden dat mannelijke astronauten liegen over de grootte van condoom die ze nodig hebben, hernoemde NASA de small condoom tot het large condoom. Enkel L, XL, XXL,… bij NASA.

De schaduw van Tambora – Philip Dröge (NL)

In april 1815 vond op het eiland Soembawa, het toenmalige Nederlands-Indië, de grootste vulkaanuitbarsting ooit plaats. Het zou de grootste natuurramp sinds mensenheugenis worden. Philip Dröge neemt het onderwerp in de hand en bekijkt het langs alle kanten. Van de uitbarsting zelf tot – vooral – de gevolgen nadien. Hongersnood, de uitvinding van de fiets, een wankel koloniaal systeem of hagel op Sri Lanka: ze passeren allemaal de revue.

Het opzoekwerk dat Philip Dröge voor dit boek deed is indrukwekkend en Dröge begrijpt als geen ander de kunst om al dat werk in een vlot leesbaar boek te gieten. Leuk, ontspannend en je steekt er heel wat van op. Zo lezen we het graag.

Weg van Water (NL)

Een schaamteloze plug, want dit boek schreef onze eigen Toon Verlinden samen met wateronderzoeker Marjolein Vanoppen. Met de recente overstromingen en de droogte van de afgelopen jaren is het razend actueel. Lezers noemen het een ‘pageturner’ en ‘verrassend en verhelderend’.

In het boek gaan Toon en Marjolein op reis door België om antwoorden te vinden op de vraag: “Waar komt het water in je kraan vandaan, waar gaat het naartoe en hoe lang zal het nog blijven stromen?’. Ze gaan op pad met duikers die in riolen zwemmen en met landbouwers die de laatste druppels water uit mest persen. Ze reizen naar Mars, graven een zandkasteel in Oostende en drinken een wel heel speciaal glas water in Kuurne.

En ze ontdekken hoe het steeds extremere klimaat van droogte én overstromingen ons watersysteem bont en blauw slaat.

Video’s

We bekeken dit jaar honderden filmpjes, documentaires en presentaties. Jij misschien ook. De must-see lijst op Netflix en aanverwanten is veel te lang. Daarom geven we er maar ééntje mee die je misschien nog niet kent: de YouTubefilmpjes van OceanX.

OceanX

OceanX is een groot onderzoeksschip dat de diepzee in kaart brengt. Naast de gebruikelijke onderzoekers hebben ze echter ook een filmcrew en montagestudio mee aan boord. Ze werken samen met James Cameron, regisseur van o.a. Titanic en Avatar, en deden opnames voor de reeks Blue Planet. Om maar te zeggen: hun filmpjes zien er goed uit.

Ze brachten ook de reuzeninktvis in beeld. Deze korte clip geeft nog het best het enthousiasme van de onderzoeker weer denk ik:

Hier vind je hun volledige YouTube-kanaal.

Alé nog twee

Zeker ook nog een – Nederlandstalige – aanrader is het tweede seizoen van Team Scheire. Een prachtig programma waar een team van makers problemen van mensen met een handicap probeert op te lossen. Van een verlamde persoon die graag een graffiti kunstwerk wil maken tot een persoon in een rolstoel die een manier zoekt om droog te blijven als het regent. Nog steeds te herbekijken op vrt.nu.

Tot slot is er nog het gloednieuwe seizoen van Scheire en de Schepping dat momenteel wordt uitgezonden op GoPlay.

Toch nog honger naar meer?

Bekijk dan gelijkaardige posts die we de afgelopen jaren schreven:

We zijn natuurlijk heel benieuwd naar jouw tips. Wat mag volgens jou zeker niet ontbreken in dit lijstje? Laat het ons weten via Twitter (wij zijn @Floorisyours) of stuur ons een mailtje!