Stelen kan je leren
Waar haal ik de mosterd? Voor de blogberichten, de workshops en lezingen?
Uit de praktijk. Bijvoorbeeld als ik schrijf over onderzoek naar dyslexie. Ik leerde erover tijdens een workshop die ik gaf.
Maar ook: door te stelen.
Wacht! Loop niet meteen weg. Geef me tien seconden.
Boeken lezen, conferenties bijwonen, TED-presentaties bekijken… Allemaal goed en wel, maar dat heeft maar zin als je er ook iets van leert. Anders is het tijdverlies.
‘Maar Hans,’ hoor ik je denken, ‘leren is toch niet stelen?’
Klopt. Maar vaak moet je eerst stelen om nadien te kunnen leren.
Steel in drie stappen
- Detecteer wat werkt, wat swingt
- Pas het zelf toe, experimenteer er mee
- Verbeter het, zodat het bij jou past
‘Ah, zo bedoel je. Dat noem ik niet stelen,’ zal je opmerken.
Noem het zoals je zelf wil, maar voor mij is het stelen.
Mag je zomaar stelen?
Je moét stelen. Het heeft toch geen zin om telkens het warme water uit te vinden?
Denk je dat alle belangrijke ontdekkingen in de wetenschap toe te schrijven zijn aan één geniale knobbel? Tuurlijk niet. Als wetenschapper bouw je telkens verder op ideeën van anderen.
De mens is uit zijn grot gekomen, niet dankzij het vuur of de knots, maar de kunde om te stelen.
Laten we beschaafd blijven en stelen met respect. Dat betekent dat, als je van anderen steelt, je vroeg of laat iets teruggeeft.
Vaak gebeurt dat indirect. Zo ben ik wild van de iconen van The Noun Project. Ik heb er al ettelijke gestolen en schreeuw graag over de daken hoe fantastisch ik ze vind.
In verschillende uithoeken van de wereld gebruiken wetenschappers ondertussen de iconen nadat ze een workshop hebben gevolgd. Goed toch voor The Noun Project?
Van wie heb ik zoal gestolen?
Toen we startten met The Floor is Yours was ‘Trees, maps, and theorems – Effective communication for rational minds’ van Jean-Luc Doumont zowaar mijn bijbel. Zijn ‘less is more’-aanpak (schrap alles wat overbodig is) vond ik geniaal.
In mijn eerste workshop nam ik de structuur uit ‘Made to Stick – Why Some Ideas Survive and Others Die…’ van de broers Heath over, om te overtuigen met je boodschap. Simpel en wetenschappelijk onderbouwd.
Kitty Kilian van De Blogacademie heeft me leren bloggen. Van haar heb ik de korte alinea’s gestolen, dat je wat vaker moet provoceren en best persoonlijk mag zijn.
PechaKucha leerde ik kennen via VUB Crosstalks en Alok Nandi. Ik was meteen wild van de methode en gebruik ze nu regelmatig voor events. De formule: 20 slides en 20 seconden per slide.
En uit (het ondertussen gratis onlineboek) ‘Resonate’ van Nancy Duarte heb ik de probleem-oplossingsstructuur gestolen. Die werkt voortreffelijk in presentaties.
Zo kan ik nog wel een paar uur verder gaan.
En wat als men van jou wil stelen?
Onderzoekers zijn vaak bang om zomaar hun resultaten vrij te geven, omdat anderen hun ideeën zouden kunnen kopiëren. Dat is nu eenmaal het risico dat je loopt.
Het alternatief? In je kerker blijven zitten.
Zorg er dus voor dat mensen jouw ideeën uitdragen en verbeteren. Vergeet niet: jouw dieven zijn de beste ambassadeurs.
Hoe laat je anderen van jou stelen?
- Gebruik heldere taal. Als anderen er niets van begrijpen gaan ze zeker niet stelen.
- Deel je ideeën in presentaties, gesprekken, op café… Grijp elke kans die je daartoe krijgt.
- Zet praktische tips en tools online. Gratis. Voor het grijpen.
Legaal stelen
Er bestaat ook zoiets als auteursrechten. Je mag niet zomaar teksten, foto’s of video’s van anderen overnemen. Met de Creative Commonslicentie mag dat wel, als je de auteur vermeldt.
Hier enkele handige sites:
- Voor muziek: (handig als achtergrond bij video’s) Dig Ccmixter
- Voor foto’s: Flickr (selecteer dan wel foto’s met de Creative Commonslicentie)
Je weet nu wat je te doen staat. Stelen kan je leren.
P.S. Heb ik het idee voor dit artikel gestolen uit ‘Steal like an artist‘ van Austin Kleon? Ik heb het boek nog niet gelezen, maar weet dat het bestaat (omdat er al zoveel uit gestolen is…).
Credits foto’s: