Niets werkt beter dan een verhaal: lessen uit de podcast ‘Transmission’
Hoe kan je moeilijke of complexe dingen overbrengen naar je publiek? Met een verhaal! Dat merkten we opnieuw toen we de podcast ‘Transmission’ maakten voor het Instituut voor Tropische Geneeskunde.
In die podcast onderzochten we of we klaar zijn voor een volgende virusuitbraak. Denk je dat we het na Corona wel gehad hebben met virussen? Vergeet het! In vier afleveringen vertellen onderzoekers en artsen hun persoonlijke verhalen, van Antwerpen tot diep in het Congolese regenwoud.
Welke drie lessen uit het maken van de podcast kunnen ook jou helpen wanneer je een publiek wilt warm maken voor je onderzoek?
1. Eerst het verhaal, dan de abstractere boodschap. Niet omgekeerd.
Abstracte woorden zeggen niet veel en blijven maar moeilijk hangen. Pas zodra je het concreet maakt en je publiek zich kan inbeelden wat je vertelt, begint de film te lopen en zijn ze mee.
Zo wilden we in aflevering 3 van de podcast duidelijk maken dat het uitdagend is om in een andere omgeving te werken. Als je die uitleg start met een droge uiteenzetting over hoe je goed integreert in een andere cultuur, dan ben je het publiek kwijt vanaf het begin.
Daarom startten we met het volgende verhaal:
Kathy Kreppel, epidemioloog bij het ITG, is haar tent aan het opzetten met de hulp van kinderen, heel veel kinderen. Ze heeft de perfecte plek gevonden: onder een mooie, grote mangoboom. Na een tijdje hebben Kathy en de kinderen een heel publiek verzameld.
Kathy: ‘De kinderen die mijn tent aan het opzetten waren, waren heel enthousiast, overal maar dingen in de grond aan het slaan. Ze hadden geen idee hoe ze het moesten opzetten. Ze deden gewoon hun best.’
Maar er is iets aan de hand waar Kathy haar vinger niet op kon leggen. Aan de rand van alle bedrijvigheid stonden de dorpsoudsten, ze keken toe en schudden hun hoofd. ‘Wanneer gaat ze het merken?’ leek hun blik te vertellen.
Maar Kathy had geen idee wat ze moest opmerken.
Even later wordt duidelijk wat Kathy had moeten zien: wanneer de zon ondergaat, vallen er slangen vanuit de mangoboom op haar tent. De dorpsoudsten hadden Kathy niet gewaarschuwd, omdat ze ervanuit gingen dat de buitenlandse experte wel slim genoeg zou zijn om te weten wat er zou gebeuren. Ze had ook niets gevraagd.
Dit verhaal maakt meteen duidelijk hoe belangrijk het is om te luisteren naar de lokale bevolking voordat je als onderzoeker zomaar aan de slag gaat.
Start je je presentatie met een verhaal over slangen die op je tent vallen, dan mag je er zeker van zijn dat het publiek meteen aandachtig zal zijn. Start je daarentegen met een droge uitleg, dan springt maar een fractie van je publiek mee aan boord.
Zorg wel dat je verhaal op een logische manier aan je onderzoek linkt. In het verhaal over de slangen is de boodschap meteen duidelijk: luister eerst naar de betrokkenen, voordat je begint. Er zit zelfs een universele boodschap achter. Een verhaal vertellen zonder dat er een link is met je onderzoek of zonder duidelijke boodschap in zit, voelt snel aan als een kunstje.
2. Ontdek je eigen verhalen.
Vaak zien onderzoekers hun verhalen zelf niet. Misschien trap jij ook wel in de val, waarbij je denkt dat jouw onderzoek niet interessant genoeg is. Dat is niet waar.
Het is te begrijpen dat je de verhalen in je onderzoek niet altijd meer ziet: je werkt dag en nacht aan een onderwerp en vindt het daardoor misschien niet zo uitzonderlijk meer. Maar voor het publiek is het de eerste keer dat we er over horen. Tegenslagen, grappige anekdotes, vreemde locaties. Deel ze met het publiek!
Misschien schiet je wel bevroren eenden in nieuwe vliegtuigmotoren om te testen of die tegen een vogelimpact kunnen (ja, er zijn onderzoekers die dat doen), ontwikkel je inkt om organen te 3D-printen, of moest je voor je laatste experiment vijfhonderd petrischaaltjes nummeren. Daar zitten dingen in die een verhaal waard zijn, maar je moet ze wel zien.
Weet je niet goed welke verhalen de moeite waard zijn? Denk dan even aan de laatste keer dat je je vrienden iets over je werk vertelde. Wat vertelde je toen? Was het een interessante anekdote of een onnozel voorval? Stond je te dansen in de gang omdat je vragenlijst resultaten opleverde? Of was je aan het sakkeren omdat je op een zondagochtend naar het labo moest om je proef-vissen eten te geven? Alles is een verhaal.
3. Zet jezelf in de hoofdrol.
Natuurlijk kan je een verhaal vertellen over Patricia de landbouwer of Sam de verpleger en dat werkt inderdaad beter dan geen verhaal. Maar het werkt veel beter als je jezelf in het verhaal plaatst.
Jezelf centraal zetten, is iets wat veel onderzoekers moeilijk vinden, maar als we jou op die boot zien staan, of jou in het labo zien worstelen, dan heeft dat het meeste impact. Tijdens een presentatie kan je dan ook een foto tonen van jezelf in die spelonk, of aan het vissen in de Noordzee. Denk er dus aan om tijdens je onderzoek regelmatig aan collega’s te vragen om foto’s te nemen.
Niets werkt beter dan een sterk verhaal. Wil je weten hoe het verhaal van Kathy Kreppel en haar collega’s verder gaat? Luister dan naar Transmission. Wij zijn alvast benieuwd naar jouw feedback!
————–
Wil je ook een podcast over jouw onderzoek of project? Wij helpen je er graag mee. Contacteer ons op info@thefloorisyours.be.
————–
Ere wie ere toekomt: Toon Verlinden van The Floor is Yours deed de interviews, maakte de selecties, schreef de teksten en deed de montage op papier. Het team van Sonhouse zorgde voor de technische kant, de mooie muziek, finale editing en geluidseffecten.