Op Nerdland Festival spreken: hoe begin je eraan?

Een bomvolle tent. 800 paar ogen staan gericht naar het podium waar ik over enkele minuten over dino’s ga spreken. Een herkenbare uitdaging voor de meer dan honderd sprekers op het Nerdland Festival. Maar hoe krijg je zo’n festivalpubliek meteen aan boord? Hoe blijf je hen entertainen, ook al gaat het over complex onderzoek? En werken die technieken ook op jouw volgend congres? (spoiler: ja!)

The Floor is Yours traint de sprekers van Nerdland Festival en als trouwe fan krijg jij de twee belangrijkste tips uit de workshop die hen voorbereidt op een knalpresentatie.

Maar eerst, voor het geval je de voorbije weken op Mars zat en het festival je helemaal is ontgaan: Nerdland Festival is het grootste wetenschapsfestival van België. Niet muziek, maar wel wetenschap steelt er de show. Een volledig uitverkocht weekend, met 20.000 bezoekers, zes podia en ongelooflijk coole shows voor een publiek van 180 tot 3000 personen. Toon Verlinden van The Floor is Yours is bedenker en organisator van het festival, en traint vooraf de sprekers.

Toon, vertel ons: hoe entertain je honderden festivalgangers met wetenschap?

A. Bouw een piramide

Bouw een piramide om de structuur van je praatje helder te krijgen en zeker te zijn dat je het niet te vol steekt. Je publiek is geïnteresseerd in je onderwerp, maar het zijn geen experten en ze zullen afhaken als je je volledige doctoraat in een half uur door hun strot probeert te rammen.

Als voorbeeld neem ik mijn talk over dino’s, voor kinderen van 6 tot 14 jaar. Maar de techniek is even waardevol voor volwassenen, of voor je volgende congres.

1. De eerste stap: Bepaal je hoofdboodschap. Wat is het ene ding dat je wil dat je publiek onthoudt? Bij mij was dat ‘Alles wat je weet over dino’s is fout’. Prima. Schrijf dat bovenaan je piramide.

De top van je piramide is ook je introductie. Zoek een manier om in je intro op een toffe manier je hoofdboodschap al mee te geven.

Bij mij was het: ‘Alles wat je weet over dino’s is fout en dat is de schuld van je mama en papa‘. Dat scoorde bij mijn kinderpubliek.

2. Stap nummer twee: Zoek drie dingen die je hoofdboodschap ondersteunen. Het is nu tijd om je hoofdboodschap en intro uit te diepen. Kies drie (niet meer!) dingen waar je het over wil hebben en schrijf die onder je hoofdboodschap.

In mijn dinotalk zijn dat de drie vragen over dino’s die mensen bijna altijd fout beantwoorden:

• Hoe zijn ze uitgestorven? (Niet door de meteoriet!)
• Waar vind je dino’s? (niet alle grote fossielen zijn dino’s!)
• Leven er nog dino’s? (zeker!)

3. En dan stap drie: Diep verder uit. Nu je weet wat je ruwe structuur is, kan je elk puntje nog verder uitdiepen. Hoe diep je gaat, hangt af van hoeveel tijd je hebt.

Merk in mijn piramide hieronder op dat ik in de dinotalk nog één laag dieper ga, maar stop aan de stippellijn. Ik zou dieper kunnen gaan en bijvoorbeeld meer vertellen over het type meteoriet, maar dat zou teveel tijd in beslag nemen en te diep gaan voor mijn kinderpubliek.

Open je Powerpoint nooit voordat je piramide klaar is. Pas als je een ruwe structuur hebt, kan je aan je slides beginnen. Steek in het begin nog niet teveel tijd in slidedesign. Maak gewoon een aantal witte slides waar je de woorden uit je piramide opzet. Je krijgt al een eerste overzicht en kan her en der afbeeldingen beginnen kleven. Verdere uitwerking en design zijn voor later.

B. Ga op zoek naar interactie

Ga voor elk van de drie blokken van je piramide op zoek naar een interactief moment. Zeker bij een kinderpubliek is dat nodig.

In de dinotalk staken vier grote interactiemomenten, eentje in de intro en eentje voor elk blok. Dat is los van de kleine vraagjes die doorheen de talk naar het publiek gegooid werden.

Twee voorbeelden:

• Deel 1. Hoe zijn dino’s uitgestorven? Ik riep tien kinderen op het podium en liet ze een voor een doodvallen tijdens mijn uitsterf-verhaal. Enkel de eerste twee vielen dood door de impact van de meteoriet. De rest door andere oorzaken.

• Deel 2. Waar vind je dino’s? Ik organiseerde een ‘is dit een dino-of-niet?’ quiz, waarbij kinderen moesten rechtstaan of blijven zitten om het antwoord te geven. Fysieke interactie werkt zeker bij kinderen erg goed. Mijn collega-presentator Koen Stein had ook echte dinofossielen bij.

Dus: bepaal je focus, bouw die piramide, vul aan met interactieve momenten en klaar!

In je volgende congrespresentatie moet je natuurlijk geen deelnemers laten doodvallen op het podium. Je zoekt de interactieve momenten dan bijvoorbeeld in (retorische) vragen richting het publiek, een korte oefening met de andere mensen in de zaal, iets wat je laat zien op het podium, een rood/groen papier dat ze moeten opsteken om een mening te geven, een relevant geluid dat ze moeten beluisteren,…

Wil je zelf op Nerdland Festival staan?

Dat kan! In december lanceren we een open call voor ideeën. Hou de nieuwsbrief van The Floor is Yours of de kanalen van Nerdland Festival in de gaten en dien in. Wie weet selecteren we jouw idee. Je krijgt dan een gratis training zodat je 24-26 mei 2024 kan stralen op het podium.

Meer info: nerdlandfestival.be

Wil je niet op het Nerdland Festival staan, maar wel een training van ons volgen? Dat kan ook! Check ons aanbod van workshops.

Waarom dino’s?

Je vraagt je misschien af waarom ik een lezing over dino’s gaf? Dat komt omdat ik een Nerdland kinderboek over dino’s schreef (en ook eentje over ruimtevaart trouwens).

Aftermovie Nerdland Festival 2023

Wil het festival nog eens (her) beleven? Dan heb je hier de aftermovie. Was je er niet bij? Dan heb je een nieuwe kans op 24-26 mei 2024 in Domein Puyenbroeck in Wachtebeke.